Ema w aydarbo aḏëcnole l Ulf?

Aş şëroye macërboye, bi šato dan 1975 w bëṯra dlo kloyo ban 1976, aṯën lu Swed më Ţurcabdin. Kulle cam ẖḏoḏe, qayëṯṯe sëtra d fayši bu Swed. Ţboco-froso bu Swed w bu cëlmo, zabno yarixo kṯëwle aclayye; hani manne? W l mën aṯën lu Swed? Bëṯër më haqqa maḏco, ubacwo heš maḏco. Han naqqa aṯiwo u dawro day yaḏoce, dab bacoţe, da mfatšone,… yëlfonoyo d këṯwi cal aş şëroye.

Šato 1977 mi universita dë Stokholm, aṯi ẖa ëšme Ulf, l Södertälje. Kqore antropologi, kobëc d soyëm daktora cal aş şëroye. Gëd cowëd bcoţo ẖaqloyo. Makrëlele bayto b Ronna. B iḏe këtle program lu halxo. Mayko ste gëd bode bu halxo, kuḏacle ǧalabe kayiso. Bas aydarbo gëd cobër bayn du camo? Qliḏo latle bas kkorëx lašan dë mqafele. Mënwe u qliḏo? Hano uḏacwole bas aydarbo kibe mëţele? Kuraxwo b Ronna dlo şabër acle.

Kmo naqlat aṯi lu ẖuḏro b Ronna. I naqlayo, ẖa ẖuḏro këtwo, taẖt mi arcowe, kul şëroyo, ẖaṯo, catiqo l tamo uṯewo. Hawxa Ulf koṯe lu ẖuḏro, kẖošëw an noše ẖaṯene balki lišono swedi lë kuḏci… Cam man mëžǧël? L man kibe maẖke u dardayḏe? Maḏco latwole. Mšayele qamayto mu sayomo du ẖuḏro “Kibi d madnoli qadaẖ d qaẖwe?” Ḫšëwle balki u sayomo swedi lë fahëm acle, han naqqa b ingilizi mërlele “One coffee please!”

Cadeyo gab as swediye, kẖëšwi kul nëxroyo bam momo koḏëc ingilizi. Kmëžǧoli w këmšayli b ingilizi lu nëxroyo. Bu zabnano, u čay w i qaẖwe bu ẖuḏro u Brahimko kfarzoyo samwolën, cëwadwo bu ẖuḏro. Bë Kfraze këmmënne “Bë-Qačo”. Mhawarle omër “Janooooooo! Tox abri ẖzay u swediyano mën kobëc? Kmëžǧël ingilizi lë kfëhamno mën komër?”

Bu zabnano, aẖna a clayme, ẖaṯo sëmwolan komite d marduṯo, maltëmina kṯowe w hani ţëbcinawolën. Këtwolan maţbaca stansil, biyya ţëbcinawolën. Sayminawolën kṯowune më ẖaṯo. Qayëmno më šuǧli w azzi laf u Brahimko.“Hë Brahim mën këbcët?” Ulf b ingilizi mërleli “Kmëžǧolët b ingilizi aw swedi?” Mërlile bë swedi “A tre. Mën xeryo? Këbcët mede?” Omër “Ţlëbli qaẖwe mene lë kuḏac haka fahëm acli”

Mërlile lu Brahim: Aẖuno Brahim sëmlan tarte qaẖwat. Omër: Tamam ţrowe! Kaffe! Kaffe! Fahëmno acle bas lo u mede ẖreno, ẖšëwleli balki profesorno han naqqa bdele bu ingilizi!

Cabërina l lawǧël li odaye, ẖzele kcëwadno froso, ţboco… Bdelan bi žǧaliye. Hawxa bdela li ẖawruṯo dlo qţoco hul lu yawmano.

B Södertälje, bi sëbbe du ẖuḏro, Ulf aḏëc l ǧalabe noše. Hawile ǧalabe ẖawrone. Cam u zabno ǧalabe man noše d uḏacwo, qţëcce i calaqa acme. Ëno mdawmoli.

U qliḏo: Lišono şurayt

Bu zabnano d Ulf aṯi ẖaṯo l Södertälje, claymo ëšme Šabo, maq qëryawoṯo du Ţuro, huwwe ste ẖaṯo aṯiwo lu Swed w l Södertälje. Bu Ţuro sëmwole malfonuṯo d urhoyo bi cito, ubacwo d foyëš bu Swed. Hawi ẖawro huwwe ste cam Ulf, bëṯër lašan d mawlëf şurayt l Ulf, qayëṯle d yotëw bu bayto d Ulf b Ronna. Ulf gawirowe, këtwole bayto ẖreno bë Stokholm. Naqlat uzzewo lu bayto l si cayle d këtwole.

B zabno karyo Ulf yalëf şurayt. Bu ẖuḏro acmayna bu nëqošo b şurayt mnaqašwo, b şurayt dayëm mëžǧalwo. Ǧalabe clayme cëjbo ẖëzanwo w ëmmiwole: Aydarbo yalifët u şuraytano? Cal u šëwolano madcarwolën hawxa: Kfašno b bayto cam ẖa zcuro ëšme Šabo, acme dayëm şurayt kubeno w kšuqalno. Sëmlili ẖarfat di alfaba l ruẖi, kul xabro, kul jëmle kkëṯawna, mawlafli ruẖi li qrayto w hawxa kyëlafno.

Kulle gaẖixi.

Bas Ulf xëd layt mede mdawamle: Ḫzeli këtxu tre lišone ẖa ẖaṯo w ẖa catiqo. Ḫzeli u catiqo zaẖme w ucdo lë kluzamliyo, mawlafli ruẖi u ẖaṯo lašan d qudarno mëžǧalno acmayxu w cam ǧer mënayxu.

Nošo mënayna, ǧalabe lë fahëm cal i masale d ẖaṯo w catiqo, bi masale du lišono, maḏco latwolan. Mëqqa d maẖkele lë manfacle. Aẖna uḏcinawo këtlan ẖa lišono, hawo ste lišono d Urhoy´yo. W lo ẖreno!

Ulf han naqqa bdewole bu bcoţo ẖaqloyo d këtwole. Msëkwole i cayle Bë-Rhawi, bu aşël më Mëḏyaḏ. Mšayalwo w kuṯawwo, aydarbo i caylaṯe nafiqo më Mëḏyaḏ w mbarbëzo b Awruppa kula. Sahmo rabo mena bu Swed´wa, as sahme ẖrene di cayle fliǧewayye cal Almanya, Suriya, Swisra, Amarika,…

Abëc d ẖoze u Ţuro. Mẖaḏarle ruẖe w rawëx azze l Mëḏyaḏ. Karëx baq qëryawoṯo. Grëšle şërtoṯo b kul qriṯo, maltamle tamo ste maḏco, naẖët li Qamëšlo. Tamo ste karëx w mšayele. Hawxa maqḏele zabno w dacër lu Swed. Yatëw kṯëwle u tez diḏe.[1] Mëdle doktora w hawi malfono bi universita.

Cwodo ẖalyo sëmwole, maḏco ǧalabe latwo cal aş şëroye, lašan an noše bacoţe w ǧer mab bacoţe bu cëlmo d mëstafdi mu cwodayḏe, cayni cwodo mtarjëm lu ingilizi[2] ste.

Aẖna cadeyo gabayna, i naqla nošo dlë fašle šuǧlo acmayna, kquţcina i calaqayḏan w lë kkurxina cal mede ẖaṯo d saymina cam u nošano. B Ulf ste hawxa sim, w manfëq žǧaliyat acle mu Ḫuyoḏo oṯuroyo w mi Mtakasto, mërre: Ulf kcowëd cam am muxabarat du Swed.

Šamëc huleli xabro, omër: Jano, šamëcno hawxa manfaqqe mamro acli, lë kuḏacno u sabab w i ǧaye mënyo? Bas kubac d umarno cwodo di universita bi zoriye kmalẖaqne, zabno d fëlaǧno lë cwodo ẖreno latli…

Hawxa Ulf maftele ẖaşe w haw bcëţle cal aş şëroye. Mëdle b dukṯe daş şëroye an armënoye li iḏo. Bi badaye di šataṯe, bëṯër më zabno dë cwodo yarixo, frësle kṯowo[3] ẖalyo aclayye. Qreli u kṯowo. Du šrolo bu kṯowano b dukṯe d xabro d “armënoyo” d mitaẖët “şëroyo” u kṯowo kowe aclayna. U mamrano, ëno w ǧer ẖawrone ste mëralleyo.

Cwodo d Ulf

1987 bdeli kfërasno mgalṯo dë Nsibin bë tre lišone; şurayt w tërki. Hul d kalyo i mgalṯo bi šato da 2006 dlo qëşoro mcawanleli. Ǧalabe naqlat hëwewoli kṯiwoṯo b almani, b faransawi w b ingilizi mtarjamwoline lu swedi. Hawxa hëwowo başit lašani i naqla dë mtarjamnowo lu tërki.

Bëṯër bdeli bu froso da kṯowe. Naqla ẖreto Ulf gabiwe. Lë mqaşarle; mtarjamle, mcawanle w kṯëwle.

Cam ẖḏoḏe ftëẖlan ẖuḏro b ëšme d Mesopotamiska institut. Abëcina d saymina mede ẖaṯo w yëlfonoyo. Kmo šne cwëdlan bu ẖuḏrano, bi sëbbe dlë qayëṯlan ëmkanat lu cwodo jbërina d şuxrinale.
 

Nqolo maẖ ẖaye

Bu qayţano, bu yarẖo d tamëzwe, cam ẖawri Šmuyel Xori, bi caraba azzan l gabe li qriṯo, larwal d Norrköping. Mawbewolan acmayna zabaš, laẖmo taza, gweto, sujuq,… Taqriban kul šato hawxa mqadamnowole b Ceḏo Rabo, b Ceḏo Zcuro… Nëfqinawo naqlat cam ẖḏoḏe l larwal li ẖšëmto.

Bu yarẖo d ţëbbax 2011 aṯi lë Stokholm, nafëqina cam ẖḏoḏe maẖšamlan, maẖkëlile cal u kṯowo ẖaṯo Action 1, mcawanleli ǧalabe buwwe, nafoqoyo. Fşëẖwo ǧalabe. Mërlewoli “Jan a mgale d Action d huloxli gëd malẖaqnoloxne mtarjëme, lë zaycët!” Haṯe i ẖzaytayḏan i ẖaraytowa.

Bay yawmani naqla ẖreto nëţarnowole d oṯe lë Stokholm, huleli xabro bu mayl gëd oṯe. Naţërnole, naţërnole, naţërnole… Laṯi!

Bi šabṯo d fayët, blalyo bu ẖëlmo, ẖzeli ac carše qamoye d femi ac cloye, ẖaṯe simene gëšro, šmiţi më dëkṯayye. Şafro i naqqa d maẖësli, maẖkeli u ẖëlmo l barṯi i Zahrin. Mërla: Ba hano mën macna këtle? Mërlila: Ašër haṯe išara d mawto d ẖa (aw ẖḏo) ǧalabe qariwo lënoyo. Du šrolo kmo yawme naţërno d ẖuzeno be manyo? Nošo lë nafëq, kalino w mërli: Kayiso d maẖkeli u ẖëlmo bimomo w lë ţreli l caşriye, balki mbarbëz.

Bramšël blalyo i barṯo d Cammo Ulf Lina, huleli talafon. Bu talafon mërla:Jan këtlilox xabro ẖzino! Babi, ẖawrox Ulf! Adyawma şafro, bi qaşţaxana d Norrköping, nqil maẖ ẖaye. Baxino, lë qadërno d umarnola w lo xabro! Du šrolo kalyo rëqti bë qḏoli, tamo caşyo, lë nafëq acmi d umarna w lo mede. Baxino… Hawxa qţico i ẖawruṯo d hani zabno d këtwo bayn lëno w l ẖawri Ulf!

Cammo Ulf!

Laybi d ţucenox! Lë kmëţcoyët!

Tawdi li ẖawruṯo d hawili acmox b 35 ëšne!

W bu zabnano, tawdi lu cwodo myaqro dë mqadamloxli!

B lebo ẖzino kumarnolox:

Ḫawri Cammo Ulf! Zel bë šlomo!